توافق هسته‌ای ایران؛ دلگرمی امنیتی- نظامی اوباما به سلمان

 خبرگزاری رویترز 5 سپتامبر 2015 (۱۴ شهریور) در مقاله‌ای به دیدار باراک اوباما و پادشاه عربستان سعودی و همچنین دیدگاه‌های سعودی‌ها درباره توافق هسته‌ای ایران و تحولات منطقه‌ای پرداخت و نوشت: یک مقام ارشد سعودی روز جمعه گفت: «عربستان سعودی از تضمین‌های باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا درباره توافق هسته‌ای ایران راضی است و معتقد است، این توافق به امنیت و ثبات خاورمیانه [غرب آسیا و شمال آفریقا] کمک می‌کند». ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی روز جمعه با باراک اوباما در کاخ سفید دیدار کرد؛ محور اصلی این دیدار کسب حمایت بیشتر آمریکا در مقابله با ایران بود؛ اوباما نیز با استفاده از این دیدار به‌دنبال تقویت روابط با عربستان پس از دوره تنش‌ها بود. این دیدار، نخستین دیدار ملک سلمان از زمان به‌قدرت‌رسیدن وی در ژانویه 2015 است.

در ادامه مقاله آمده است: روابط آمریکا و عربستان به‌دلیل آنچه ریاض خروج اوباما از منطقه، اقدام‌نکردن مستقیم آمریکا علیه بشار اسد و گرایش آمریکا به‌سوی ایران از زمان خیزش‌های عربی می‌داند، با چالش همراه بوده است؛ اما این دو کشور در اهداف راهبردی بسیاری اشتراک منافع دارند و در شماری از مسائل امنیتی، اقتصادی و سیاسی به یکدیگر وابسته هستند. عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان پس از دیدار اوباما و سلمان گفت: اوباما به پادشاه سعودی تضمین داده است، این توافق از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای جلوگیری می‌کند؛ همچنین تأکید کرده است، بازرسی‌ها از مراکز نظامی و مشکوک و نیز امکان بازگشت تحریم‌ها درصورت فریب‌کاری ایران مدّ نظر قرار دارد. الجبیر تحت این شرایط از توافق حمایت کرد و گفت: «در حال حاضر، ما درباره ایران با مسائل کمتری روبه‌رو هستیم... می‌توانیم به‌شدت بر فعالیت‌های شریرانه ایران در منطقه تمرکز کنیم». کشورهای عربی خلیج‌فارس پیشتر حمایت خود از توافق هسته‌ای ایران را اعلام کرده بودند؛ اما همچنان از این مسئله وحشت دارند که برداشته‌شدن تحریم‌ها به تشدید اقدامات بی‌ثبات‌ساز ایران در خاورمیانه بینجامد. ماه می ملک سلمان از شرکت در نشست کشورهای عربی خلیج‌فارس در کمپ دیوید امتناع کرد که این اقدام ضربه‌ای دیپلماتیک به راهبرد اوباما بود.

در پایان مقاله آمده است: منتقدان می‌گویند، توافق هسته‌ای ایران، این کشور را به‌لحاظ اقتصادی قدرتمند می‌کند که نتیجه آن افزایش حمایت ایران از گروه‌های شبه‌نظامی در منطقه خواهد شد. اوباما روز جمعه گفت: وی و سلمان نگرانی‌های مشترکی درباره یمن دارند و باید دولتی کارآمد در این کشور روی کار آید و چالش‌های انسانی در یمن رفع شود. الجبیر روز جمعه گفت: بحران انسانی در یمن به‌دلیل اقدامات حوثی‌ها تشدید شده است؛ اما عربستان سعودی با سازمان‌های بین‌المللی برای ارسال کمک‌ها به یمن همکاری می‌کند. بنا بر اعلام پنتاگون، محمدبن‌سلمان، وزیر دفاع عربستان نیز روز جمعه با اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا دیدار کرد و این دو وزیر درباره ملزومات دفاعی عربستان به بحث نشستند. اوباما گفت:‌ «ما به همکاری نزدیک در مقابله با تروریسم در منطقه و سراسر جهان، از جمله مقابله با داعش ادامه خواهیم داد». الجبیر نیز گفت: اوباما و سلمان درزمینه ارسال سریع فناوری نظامی و سامانه‌های تسلیحاتی به عربستان بحث کردند و درباره «مشارکت راهبردی جدید» بین دو کشور نیز به گفت‌وگو نشستند.

تحلیل‌: پادشاه عربستان و دربار این کشور می‌دانستند در برابر «برجام» چاره‌ای جز پذیرش ندارند؛ اما نمی‌خواستند بدون امتیاز از آمریکا به آن گردن نهند؛ هرچند سمت‌وسوی اخبار سفر سلمان به آمریکا متوجه «برجام» است؛ اما به نظر می‌رسد، یکی از محورهای مهم این سفر، کمک‌گرفتن از آمریکا و چاره‌جویی برای نجات عربستان از ورطه یمن است. مقاومت یمنی‌ها که عربستان را از حرکت به‌سمت اهداف‌شان بازداشته و هزینه سنگین تهاجم نظامی که فشار طاقت‌فرسایی را به اقتصاد عربستان وارد آورده و همچنین تنفر جهانی علیه جنایات عربستان در یمن، دولتمردان این کشور را واداشته است تا درپی گریزگاه برآیند؛ به‌گمان آنها دست به دامن آمریکاشدن، یکی از گریزگاه‌هاست که چندان هم معلوم نیست به چه میزان می‌تواند به عربستان فرتوت و فرسوده کمک کند.