آیا شکاف میان ایران و آمریکا قابل ترمیم است؟
پایگاه اینترنتی بوستونگلوب 19 ژانویه 2015 (۲۹ دی) در مقالهای به گفتوگوهای هستهای ایران و گروه 1+5 پرداخت و نوشت: تندروها در پارلمان ایران و کنگره آمریکا شرایط را برای رسیدن به توافق هستهای دائم سخت میکنند. گفتوگوکنندگان ایران و شش قدرت جهانی روز یکشنبه با هدف بررسی جزئیات یک توافق بلندپروازانه با یکدیگر دیدار کردند. ایران ممکن است در نهایت بلندپروازیهای هستهای خود را در ازای لغو تحریمهای اقتصادی بینالمللی متوقف کند؛ ایرانی که مفتخر به امپراتوری باستانی خود در گذشته است. بهنظر میرسد بیانیهای چشمگیر از ژنو بیرون نیاید؛ اما میتواند شرایط برای توافقی تاریخی طی چند ماه فراهم شود. برای نخستینبار، رهبران ارشد در دو کشور مشتاق رسیدن به توافق هستند؛ اما با مخالفتهای سیاسی شدید در داخل مواجهند.
در ادامه مقاله آمده است: گفتوگوهای گذشته با ناامیدی همراه بود؛ اما در نهایت بهنظر میرسد سال 2015 با پیشرفتهایی در مسیر توافق هستهای همراه باشد. ماه گذشته نیز شاهد بودیم باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا،برای ترمیم روابط با کوبا اقدام کرد که البته اهمیت آن به لحاظ ژئوپلیتیک در مقایسه با مسئله هستهای ایران بسیار اندک است. روبین رایت، تحلیلگر امور خارجی در مؤسسه صلح آمریکا،میگوید: «خنثیسازی تنشها با ایران، بزرگترین دستاورد سیاست خارجی آقای اوباما خواهد بود که اهمیت آن بسیار بیشتر از ترمیم روابط با کوباست.» اما آیا آمریکا و ایران به سوی تنشزدایی و ترمیم روابط میروند؟ تردیدی نیست که طرف ایرانی بسیار جدیتر از گذشته است. باراک اوباما و جان کری بهشدت بهدنبال مهار و توقف توان هستهای ایران هستند. اوباما بهتازگی با خوشبینی شگفتآور در مورد پایان شکافها و دشمنیها با ایران سخن گفته است.
در پایان مقاله آمده است: حسن روحانی، رئیسجمهور ایران، در سخنانی که دلگرمکننده بود، هفته گذشته علناً متذکر شد که کشور ممکن است بهشدت گستره برنامه هستهای خود را کاهش دهد. ایران پافشاری میکند که 20 هزار سانتریفیوژ غنیسازی تنها برای اهداف صلحآمیز است. آمریکا و بیشتر کشورها معتقدند ایران بهدنبال ساخت تسلیحات هستهای است. ایران طی دهه 80 درگیر جنگی خونین با عراق بود و دستیابی به قدرت هستهای، اولویت ملی این کشور بوده است؛ اما بهنظر میرسد روحانی واقعاً بهدنبال هدایت کشورش به مسیری مسالمتآمیز و دوری از جنگ است. به عبارت دیگر، ایران نیازی به کلاهکهای هستهای برای بقا یا پیروزی ندارد، بلکه بهشدت نیازمند احیا و تقویت اقتصاد خود است که در اثر تحریمهای نفتی با چالش بنیادین روبهرو شده است؛ اما گفتوگوها به دلیل مواضع رهبر ایران با تهدید شکست روبهروست بهطوری که حتی اگر روحانی به توافقی هستهای رضایت دهد، رهبر ایران ممکن است آن را نپذیرد. امیدهای بسیاری وجود دارد که گفتوگوهای این هفته میتواند دیوار بیاعتمادی میان ایران و آمریکا را از بین ببرد.
تحلیل: در یادداشت این پایگاه اینترنتی آمریکایی دو نکته قابلتأمل وجود دارد: یکم؛ این رسانه آمریکایی مانند دیگر رسانهها و دولتمردان غربی بهدنبال القای این است که ایران بهدنبال ساخت تسلیحات هستهای است و غرب همچنان به ایران مشکوک است و از بسیاری از کشورها نام میبرد که منظورش البته آمریکا و چند کشور زیادهخواه غربی است که این نیز واقعیت ندارد و بسیاری بر صلحآمیز بودن بحث هستهای ایران تأکید دارند که نمونهاش 120 کشور غیرمتعهد است که بارها این را اعلام کردهاند. دوم؛ شیطنت قابلتأمل این پایگاه آمریکایی، القای اختلاف بین رهبر و رئیسجمهور در مباحث هستهای است که این نیز واقعیت ندارد و مقام معظم رهبری با وجود اینکه بارها گفتهاند: به آمریکا اعتماد ندارند - که دلیل آن کاملاً روشن است - اما از گروه مذاکرهکننده حمایت کردهاند. واقعیت این است تا زمانی که آمریکاییها منافع رژیم صهیونیستی را بر منافع آمریکا ترجیح دهند و بهدنبال زیادهخواهی از ایران باشند، چشمانداز روشنی برای مذاکرات متصور نیست.