طرح صادرات گاز ایران به اتحادیه اروپا از طریق اسپانیا

پایگاه اینترنتی دیلی‌استار 8 سپتامبر 2015 (۱۷ شهریور) در مقاله‌ای به صادرات گاز ایران به اتحادیه اروپا از طریق اسپانیا پرداخت و نوشت: وزیر نفت ایران روز دوشنبه در نشستی خبری با همتای اسپانیایی خود گفت: ایران امیدوار است گاز خود را به شکل گاز مایع (ال‌ان‌جی) به اسپانیا منتقل کند. پس از توقف پروژه‌های مختلف به‌دلیل تحریم‌های غرب، ایران توانایی مایع‌سازی گاز و تبدیل آن به ال‌ان‌جی برای صادرات از طریق تانکر را ندارد. تحریم‌های غرب سبب شده است شرکت‌های خارجی مجبور شوند از ایران خارج شوند. کارشناسان معتقدند، درصورتی‌که ایران بتواند شرکای مناسبی برای این اقدام پیدا کند، صادرات گاز مایع (ال‌ان‌جی) حدود دو سال به طول خواهد انجامید. بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران پس از دیدار با وزیر صنعت، انرژی و گردشگری اسپانیا گفت: «گفت‌وگوها میان ایران و اسپانیا در این‌باره ادامه خواهد یافت». این وزیر اسپانیایی تشریح کرد: کشورش می‌تواند «به‌عنوان کانالی برای صادرات گاز ایران به اروپا عمل کند». وی جزئیات این طرح را تشریح نکرد.

در ادامه مقاله آمده است: مسائل و چالش‌های مختلفی برای واردات ال‌ان‌جی به اسپانیا وجود دارد، از جمله این مسائل و چالش‌ها عدم ساخت خطوط لوله با سایر کشورهای اروپایی است که این مسئله در تبدیل اسپانیا به جزیره گازی و دروازه ورود گاز به اتحادیه اروپا مشکلاتی به‌وجود می‌آورد. تلاش برای گسترش خطوط لوله میان فرانسه و اسپانیا سال‌هاست که متوقف شده و از جمله علل آن، وجود مناطق کوهستانی است؛ هرچند به‌تازگی، نشانه‌هایی از پیشرفت حاصل شده است. اسپانیا بزرگ‌ترین ظرفیت واردات انرژی برای اروپا را داراست. احتمالاً تحریم‌های ایران مطابق توافق هسته‌ای در سال 2016 برداشته می‌شود؛ اما آغاز صادرات ال‌ان‌جی ایران سال‌ها طول خواهد کشید. محسن رهنما، عضو مؤسسه مشاوره امور انرژی در لندن می‌گوید: «نخست، ایران باید شرکت‌های جدید را بازگشایی کند و پس از آن حدود دو سال طول خواهد کشید که صادرات آغاز شود».

در پایان مقاله آمده است: تحلیلگران می‌گویند، ایران تاکنون صادرات پرسود ال‌ان‌جی به آسیا را از دست داده است. به‌طوری‌که قطر، رقیب ایران در خلیج‌فارس بالاترین قیمت‌ها را در صادرات ال‌ان‌جی نصیب خود می‌کند. در چنین شرایطی ایران باید به اروپا چشم بدوزد. اتحادیه اروپا امیدوار است از ایران واردات گاز داشته باشد تا وابستگی خود به روسیه را کاهش دهد. ایران یکی از بزرگ‌ترین منابع گازی جهان را داراست؛ اما حتی پس از برداشته‌شدن تحریم‌ها، نبود زیرساخت‌های صادراتی در ایران طرح‌ها را با تأخیر مواجه خواهد کرد. محتمل‌ترین مسیر برای صادرات گاز ایران به اروپا از طریق ترکیه خواهد بود؛ هرچند خط لوله موجود (تبریز-آنکارا) برای صادرات عظیم ظرفیت کافی را ندارد. ایران مدت‌ها برای ساخت یک خط لوله اختصاصی (خط لوله موسوم به پارس) که حوزه گازی عظیم پارس جنوبی را به اروپا متصل کند، لابی‌گری‌ کرده است.

تحلیل: آنچه شتاب‌بخشیدن به استخراج و صادرات گاز را تأکید می‌کند، سرعت بالای قطر در برداشت از منابع مشترک است، وگرنه شتاب در صادرات گاز ضرورت ندارد؛ زیرا چنین شتابی سرمایه‌ملی قابل مدیریت و هدایت در مسیرهایی با ارزش‌افزوده بیشتر را از عرصه مدیریت دقیق و محاسبه‌گر خارج می‌کند و بخش قابل توجهی از آن را هدر می‌دهد و با تداوم دسترسی به پول آسان مانع شکل‌گیری اقتصاد قدرتمند در ایران می‌شود، یعنی همان بلایی که پول آسان نفت بر سر اقتصاد ایران آورد و هنوز هم برای درمان آن نسخه شفابخشی نوشته نشده است، مگر طرح مهم اقتصاد مقاومتی که در حال حاضر یگانه امید برای سامان‌بخشیدن به نابسامانی اقتصادی است که آن هم در گرو اعتقاد، همت و تعهد مسئولان قرار دارد که تا چه میزان بتوانند آن را محقق کنند.