ابعاد به تعویق‌افتادن سفر ظریف به ترکیه

پایگاه اینترنتی وال‌استریت‌ژورنال 12 آگوست 2015 (۲۱ مرداد) در مقاله‌ای به لغو سفر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به ترکیه پرداخت و نوشت: محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران سفر روز سه‌شنبه خود به ترکیه را که به‌منظور گفت‌وگو درباره جنگ سوریه و سایر مسائل منطقه‌ای ترتیب داده شده بود، به تعویق انداخت. خبرگزاری ایرنا بدون پرداختن به جزئیات آن، دلیل لغو دیدار وزرای خارجه ایران و ترکیه را تداخل برنامه‌ها ذکر کرد. یک مقام ترکیه نیز دلیل این تعویق سفر را تغییر برنامه‌ها عنوان کرد. تعویق این گفت‌وگوها کمتر از یک روز پس از کشته‌شدن شش نفر در حملات در ترکیه صورت می‌گیرد.

در ادامه مقاله آمده است: حزب پ‌.‌ک.‌ک روز سه‌شنبه مسئولیت یکی از حملات (حمله به ایستگاه پلیس در استانبول) را پذیرفت. ایرنا گزارش داد، آقای ظریف در اولین فرصت به ترکیه سفر خواهد کرد. اواخر روز سه‌شنبه وی برای دیداری دوروزه وارد بیروت شد که طی آن آقای ظریف قرار است، توافق هسته‌ای ایران با گروه 1+5 را برای مقامات لبنانی تشریح کند. ایران متحد نزدیک حزب‌الله است که نیروهای این گروه برای حمایت از بشار اسد به سوریه رفته‌اند. بحث‌های ایران و همسایگانش درباره مسائل منطقه‌ای از زمان امضای توافق ماه گذشته در وین افزایش یافته است. مطابق این توافق، ایران قرار است فعالیت‌های هسته‌ای خود را در ازای لغو تحریم‌ها محدود کند. دولت آنکارا از توافق هسته‌ای ایران استقبال کرد؛ اما ترکیه و ایران درباره جنگ داخلی چهارساله سوریه اختلاف‌نظر دارند. افزون‌براین، تهران و آنکارا درباره سیاست خارجی در خاورمیانه[غرب آسیا و شمال آفریقا] نیز اختلاف‌نظر دارند. ماه مارس 2015 رجب‌طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه از ایران به‌دلیل «تلاش برای تسلط بر منطقه» انتقاد کرد و افزود: دخالت تهران در یمن، عراق و سوریه «سبب آزار بسیاری از کشورهای منطقه شده است».

در پایان مقاله آمده است: باوجوداین، دو کشور ایران و ترکیه، دولت اسلامی (داعش) را دشمن مشترک خود می‌دانند. به‌تازگی، آنکارا به جت‌های آمریکایی اجازه داده است، از پایگاه‌های هوایی این کشور برای حمله علیه دولت اسلامی (داعش) استفاده کند. آقای ظریف پیش از این سفر به تعویق‌افتاده، در مقاله‌ای برای روزنامه جمهوریت، از مداخله‌های سیاسی و نظامی غرب تحت رهبری آمریکا در منطقه انتقاد کرد و نوشت، غرب و متحدانش به گروه‌های افراطی اجازه داده‌اند در منطقه دست بالا پیدا کنند و بر افراط‌گرایی خشونت‌آمیز خود بیفزایند. آقای ظریف افزود: «طی بحران سوریه، حمایت افراد، سازمان‌ها و دولت‌های منطقه از عناصر افراط‌گرا محیطی مطلوب برای خلق هیولایی فراهم آورد که امروز حتی خالقان و حامیان آن را تهدید می‌کند». آقای ظریف قرار است پس از سفر به لبنان روز جمعه به هند سفر کند و هفته آینده نیز سفری به روسیه داشته باشد. گفتنی است، هند مصرف‌کننده بزرگ نفت ایران است و لغو تحریم‌ها مطابق توافق هسته‌ای می‌تواند به افزایش صادرات نفت ایران به هند منجر شود.

تحلیل‌: پس از یک عملیات انتحاری در یکی از شهرهای مرزی ترکیه که به داعش نسبت داده شد، مقامات ترکیه از ترس اعتراض‌های داخلی و فشار منتقدان سیاسی ناچار شدند، علیه داعش موضع‌گیری و در حرکتی نمایشی، برخی مواضع آنها را بمباران کنند. به نظر نمی‌رسد، ترکیه که از اصلی‌ترین حامیان داعش است، سیاست‌های کلانش درباره داعش را تغییر داده باشد و گویا برای تصمیم‌گیری جدی منتظر ادامه تحولات منطقه است که خودش هم در آن نقش دارد؛ اما در این میان، آنچه بیشتر قابل تکیه است، چرخش سیاست‌های ترکیه درباره داعش است که درصورت راه‌افتادن موج گسترده‌تر علیه داعش، انجام خواهد گرفت.