تلاش کری برای تثبیت برجام

جان کری، وزیر امور خارجه، روز گذشته، در «دوحه» پایتخت قطر با وزرای خارجه شورای همکاری خلیج‌فارس دیدار و گفت‌وگو کرد. هرچند پیشتر اعلام شده بود، هدف از این سفر پرداختن به مسائل جاری سوریه، یمن و جمع‌بندی گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران است؛ اما با توجه به اخبار اصلی منتشرشده از این دیدار، هدف اصلی کری از این سفر آگاه‌کردن اعضای همکاری خلیج‌فارس از جمع‌بندی گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران و جلب نظر موافق آنها از این جمع‌بندی بود که به نظر می‌رسد، کری برای رسیدن به هدفش ناچار شد با دادن برخی امتیازهای نظامی به آنها و به‌گونه‌ای تضمین نسبی امنیت‌شان، نظر موافق آنها را جلب کند. با وجود اینکه رسماً اعلام شد، شورای همکاری خلیج‌فارس «برجام» را پذیرفته، به نوعی احتیاط و تردید در این پذیرش مشهود است، آنجا که پس از این دیدار «خالد العطیه» وزیر امور خارجه در نشست خبری مشترک با کری گفت: توافق هسته‌ای بهترین گزینه در بین دیگر گزینه‌ها بود و بلافاصله افزود: «وزیر خارجه آمریکا تضمین داده است درصورتی‌که ایران توافق را نقض کند، آمریکا مانع ایران از دستیابی به سلاح هسته‌ای می‌شود».

اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس درحالی «برجام» را پذیرفته‌اند که گویا چاره‌ای نداشتند و مخالفت آنها، نظر آمریکا را تغییر نمی‌داد؛ اما خشم آمریکا را علیه خود برمی‌انگیخت و این مسئله برای این شورای کاملاً وابسته به آمریکا بسیار مشکل‌ساز می‌شد. درمقابل، دولت اوباما که این روزها بر سر «برجام» به‌شدت با مخالفان آن به سرکردگی جمهوریخواهان درگیر است و به گفته برخی صاحب‌نظران، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سیاسی داخلی آمریکا در مدار تکوین قرار گرفته، برای تقویت موضعش در برابر مخالفان به‌شدت به حمایت اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس از «برجام» نیاز داشت که درنهایت آن را به‌دست آورد، هرچند شکننده و کم‌رمق. وابستگی شورای مذکور به آمریکا و داشتن مهم‌ترین نقش در سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا و همجواری آنها با ایران که یکی از دو طرف اصلی مذاکرات هسته‌ای است، موقعیت دولت اوباما را در چالش با مخالفان داخلی «برجام» بسیار تقویت می‌کند.