تحولات اخیر و اذعان جهانی به جایگاه منطقه ای ایران
سوریه در حالی همچنان کانون تحولات مهم منطقه است که هر دگرگونی در آن بر کل منطقه تأثیرگذار خواهد بود که بررسی تحولات فراپیرامونی این کشور بیانگر نکاتی قابل توجه است. از یک سو برخی از کشورهای عربی از رویکرد جدید به سوریه سخن گفته‌اند که از آن جمله بازگشایی سفارت سوریه در کویت است. همچنین مصر نیز از رایزنی‌های گسترده با سه محور نظام سوریه و مخالفان داخلی و خارجی آن برای اجرای راهکار سیاسی در قبال این کشور خبر داده و دیدار‌هایی نیز برگزار کرده است. از سوی سازمان ملل نیز با محوریت «دی‌موسترا» نماینده این سازمان در امور سوریه نیز راهکار سیاسی را تنها راهبرد در قبال سوریه دانسته و از طرح روسیه برای برگزاری نشست سیاسی در باب سوریه در اواخر ژانویه 2015 استقبال کرده است. در همین حال منابع خبری به نقل از اتحادیه اروپا اعلام کردند که اتحادیه اروپایی راهکار سرنگون‌سازی نظام سوریه را اشتباه دانسته و بر لزوم راهکار سیاسی تأکید کردهاند. آنها ادامه حضور نظام سوریه به ریاست جمهوری بشار اسد را ضروری عنوان کردهاند.
مجموع این تحولات یک نکته بسیار مهم را در درون خود دارد و آن اینکه، این رفتارها یک اعتراف بزرگ را دربردارد و آن، اعتراف به حقانیت مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال سوریه و تحولات منطقه است. ایران در طول چهار سال بحران سوریه همواره بر چند اصل تأکید داشته که عبارتند از: اولاً اینکه راهکار سوریه صرفاً سیاسی است و باید براساس معادله سوری ـ سوری تدوین شود.
جمهوری اسلامی تأکید داشته که باید رأی و خواست مردم در تعیین سرنوشت کشورشان محترم باشد و از اعمال نفوذ برای تحمیل نظامی خارج از مطالبه مردم بر این کشور خودداری کرد. رأی 88 درصد مردم در انتخابات سال 2014 بر ریاست جمهوری بشار اسد نشانگر تأکید مردم بر ادامه نظام حاکم بر کشورشان بوده است، درحالی که غرب و متحدان آنها به دنبال تغییر این خواست مردم بوده‌اند. دوم آنکه جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید داشته که پایان حمایت‌های تسلیحاتی و مالی از تروریسم، مولفه‌ای مهم برای حل بحران سوریه است، در حالی که عدم تحقق این امر، زمینه‌ساز گسترش تروریسم در منطقه و جهان می‌‌شود.
نکته قابل توجه آنکه جمهوری اسلامی ایران طرح‌های متعددی را برای حل بحران سوریه ارائه و حتی نشست‌های متعددی را برگزار کرد که محور آن را راهکار سوری ـ سوری تشکیل می‌داد. ایران ناکارآمدی نشست‌های به اصطلاح دوستان سوریه با محوریت آمریکا را طرحی شکست‌خورده عنوان کرده که بر تشدید بحران سوریه و منطقه خواهد افزود.
زیاده‌‌طلبی‌های غرب و عدم توجه کشورهای عربی به راهکارهای ایران زمینه‌ساز تشدید بحران امنیتی در سوریه و کل منطقه شد. به عبارتی می‌توان گفت آنچه امروز سوریه و منطقه را در معرض خطر جدی قرار داد، خودداری غرب و برخی کشورهای منطقه از پذیرش نقش سازنده ایران در حل چالش‌های منطقه و اصرار آنها بر حمایت از تروریسم بوده که نتیجه آن امروز تهدید تروریسم برای سراسر جهان است. به هر تقدیر رویکردهای اخیر را می‌توان گامی مقدماتی از سوی این کشورها برای جبران اشتباهات گذشته در قبال سوریه و منطقه دانست. آنچه مسلم است و جهانیان نیز به آن اذعان دارند بدون پذیرش نقش و ابتکارهای ایران نمی‌توان به حل بحران‌های منطقه پرداخت، بحران‌هایی که ساخته زیاده‌طلبی غرب است و ایران بارها نسبت به پیامدهای آن به کشورهای منطقه و جهانیان هشدار داده بود. تحولات اخیر را باید نمودی دیگر از اذعان جهانی به جایگاه منطقه‌ای ایران دانست که برگرفته از اقتدار دفاعی و جایگاه ایران در قالب مقاومت است.
