چرایی تمدید گفتوگوها!
سرانجام شب گذشته گفت‌وگوهای هسته‌ای نمایندگان ایران با گروه 1+5 که در پی توافق ژنو از یک‌سال پیش آغاز شده و در ده دور انجام گرفته بود، پایان یافت؛ اما منجر به توافق جامع نشد و در نتیجه برای مدت هفت‌ماه و هفت روز دیگر تمدید شد. پس از پایان رسمی این گفتوگوها که با انتشار بیانیه مشترک ظریف و اشتون همراه بود؛ تمامی نمایندگان کشورها 1+5 درباره گفتوگوها اظهارنظر کردند و آن را مثبت و رو به جلو دانستند. متن بیانیه مشترک نیز به این امر اذعان دارد. در این حیص و بیص کمتر کسی به علت اصلی عدم توافق و ارزیابی دستاورد پنهان دو طرف پرداخت. علت اصلی عدم توافق، خیره‌سری آمریکا بود. آمریکایی‌ها در مطالبه‌ای غیرمنطقی که ریشه در اندیشه استکباری دارد، از یک سو خواهان تشدید محدودیت‌های هسته‌ای ایران بودند و از سوی دیگر هم نمی‌پذیرفتند که تحریم‌ها را یکباره لغو کنند. این در حالی است که هر دو مسئله اشکال جدی دارد؛ زیرا ایران بر اساس قوانین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مجاز است تا از حداکثر ظرفیت‌های قانونی فعالیت‌های هسته‌ای استفاده کند و هیچ‌کس حق ندارد آن را محدود و برای آن مانع‌تراشی کند. در لغو تحریم‌ها هم تناسب باید حاکم باشد نه زورگویی آمریکا؛ یعنی آمریکایی‌ها باید به تناسب محدودیت‌هایی که ایران می‌پذیرد، تحریم‌ها را لغو کنند و برای آن شرط نگذارند که چنین عمل نکردند و توافق جامع حاصل نشد. درباره دستاورد هم ضرری که متوجه ایران نشد، ادامه چند ماه دیگر محدودیت‌های هسته‌ای اعمال شده است که مانع افزایش امتیازهای ایران در فرایند گفتوگوها است که سودی برای طرف مقابل محسوب می‌شود و نمی‌توان آزادی ماهانه 700 میلیون دلار از درآمدهای ایران را معادل آن دانست؛ از این رو اعلام رضایت نسبی طرف ایرانی از توافق برای ادامه مذاکرات به اندازه رضایت طرف مقابل نیست و نباید هم باشد؛ اما در این میان، نباید دو نکته را نیز نادیده گرفت: یکی تلاش زیاد مذاکره‌کننده ایرانی و نیز دقت و مواظبت برای حفظ خطوط قرمز؛ و دیگری منعطف‌تر شدن اقتصاد جهان در برابر ایران به سبب تمدید گفتوگوها و زمان برتر شدن آن.
